اگر چه روش های مختلف برای تامین مالی استارتاپ وجود دارد اما ساختن یک استارتاپ آسان نخواهد بود. بنیان گذار هر استارتاپی باید در ابتدای کار بر روی تولید محصول، استخدام استعدادهای عالی و جذب سرمایه برای شروع کسب و کار خود تمرکز کند.
بیشتر کسب و کارهای نوپا از سرمایه ی شخصی یا خانوادگی، درآمد حاصل از مشتری، کمک دوستان، اوراق بدهی یا سرمایه خطرپذیر برای رشد و توسعه استارتاپ خود استفاده می کنند.
صرف نظر از اینکه در کدام مرحله از زندگی استارتاپی خود هستید برای روشن نگه داشتن چراغ مسیر خود، رضایت تیم و غیره به پول نیاز دارید. توانایی شما در جمع آوری سرمایه تعیین می کند که کسب و کار شما تا کجا پیش خواهد رفت.
درک نیازهای مختلف در هر مرحله از تامین مالی استارتاپ به شما کمک می کند تا با دست پر به سراغ قانع کردن سرمایه گذاران بروید. از این رو در این یادداشت به بررسی مراحل تامین مالی استارتاپ می پردازیم. در ادامه با مایا همراه باشید.
مراحل تامین مالی استارتاپ
هنگامی که برای اولین بار استارتاپ خود را راه اندازی می کنید تامین سرمایه ی اولیه امری غیرممکن است. اگر سرمایه ی شخصی یا خانوادگی نباشد بیشتر بنیان گذاران به دنبال سرمایه گذاری مخاطره آمیز برای تامین مالی استارتاپ خود می روند.
به اولین مرحله ای که به جمع آوری سرمایه ی اولیه برای کسب و کار مشغول هستید مرحله ی بذری گفته می شود. با رشد و توسعه و جمع آوری سرمایه بیشتر می توانید به مراحل بعد و اسامی جدید برسید. پس از مرحله ی بذری نوبت به سری A و سری B و سری C می رسد.
کسب و کارهای نوپا باید درباره ی مراحل مختلف تامین مالی استارتاپ آگاه باشند تا بتوانند خود را به خوبی از هر مرحله به مرحله ی دیگر برسانند. برای آشنایی بیشتر شما با این مراحل و درک نیازهای هر کدام از آنها در ادامه به بررسی جزییات هر مرحله می پردازیم.
مرحله ی صفر
تامین مالی بذری اولین مرحله از تامین مالی استارتاپ به شمار می آید. به طور غالب سرمایه ی بذری از سرمایه گذاران فرشته، دوستان، اعضای خانواده و بنیان گذاران اصلی شرکت تامین می شود. ممکن است برخی از استارتاپ ها در مراحل اولیه به سراغ وام های بانکی بروند اما به طور کلی ترجیح می دهند از سرمایه گذاران فرشته کمک بگیرند.
سرمایه گذاری بذری برای راه اندازی و شروع استارتاپ استفاده می شود و ریسک به نسبت بالایی دارد زیرا هنوز این شرکت خود را در بازار ثابت نکرده است.
بسیاری از سرمایه گذاران فرشته به طور خاص بر فرصت های تامین مالی استارتاپ ها تمرکز می کنند زیرا به آنها این امکان را می دهند که بخشی از سهام شرکت را هنگامی که در پایین ترین ارزیابی قیمتی قرار دارد تصاحب کنند.
مرحله ی اول تامین مالی استارتاپ
سری A مرحله ی اول فرآیند تامین مالی استارتاپ به شمار می آید. این مرحله در حقیقت زمانی است که کسب و کار ارزش گذاری می شود و به حدی می رسد که برای قانع کردن سرمایه گذاران آمادگی بیشتری دارد.
سرمایه ی سری A به مراتب از سرمایه ی بذری کسب شده از سرمایه گذاران فرشته مهمتر است. وجوه دریافتی در این مرحله به طور معمول بیش از ۱۰ میلیون دلار است. سرمایه ی جمع آوری شده در این مرحله برای کمک به راه اندازی و پیاده سازی استارتاپ به دست می آید.
مرحله ی دوم
سری B مرحله ی دوم تامین مالی استارتاپ به شمار می آید که پس از مرحله ی A قرار دارد. سرمایه ی سری B پس از توسعه ی شرکت به کمک سرمایه ی سری A به دست می آید. در این مرحله کسب و کار باید نسبت به مرحله قبل گسترش یافته باشد.
در حقیقت شرکتی که برای جذب سرمایه ی سری B تلاش می کند خود را در بازار ثابت کرده است. در واقع در این مرحله با وجود کاربران فعال ممکن است نیاز باشد که استارتاپ خود را تثبیت کند تا بتواند کسب درآمد واقعی خود را آغاز کند.
مرحله ی سوم تامین مالی استارتاپ
پس از سری B نوبت به سری C می رسد. در سری C از آنجایی که ریسک کسب و کار بسیار کمتر می شود سرمایه گذاران بیشتری وارد زمین استارتاپ می شوند.
سرمایه ی سری C برای کسب و کارهای تاسیس و استقرار یافته ای است که به مقیاس پذیری علاقه دارند. برای مثال می توان به کسب و کاری اشاره کرد که می خواهد برای حضور در بازارهای جدید گسترش پیدا کند.
در حقیقت می توان گفت بودجه ی سری C به کسب و کارهایی اختصاص پیدا می کند که قبل از این مرحله موفق عمل کردند و تلاش می کنند که این موفقیت را گسترش دهند. علاوه بر این ممکن است کسب و کارهای موفق با مشکلات کوتاه مدتی مواجه شوند و برای برطرف کردن آن از سرمایه ی سری C استفاده کنند.
همانطور که مشاهده کردید عبور از هر مرحله ی تامین مالی استارتاپ به میزان رشد و توسعه ی آن بستگی دارد. یک استارتاپ می تواند انتظار داشته باشد که در صورت موفقیت تمام مراحل تامین مالی را طی کند. به این ترتیب آنها می توانند سرمایه مورد نیاز برای دستیابی به اهداف رشد خود به طور مستمر را دریافت کنند.
اگر چه نام هر مرحله از تامین مالی استارتاپ با سایر مراحل متفاوت است اما این مراحل به طور کلی مانند هم عمل می کنند. در طول فرآیند تامین سرمایه کسب و کار باید ارزش خود را تعیین کند و برنامه های مشخصی برای چگونگی استفاده از سرمایه ارائه دهد. در صورت نیاز ممکن است استارتاپ ارزش سهام خود را در هر دور از تامین سرمایه کاهش دهد.
حال که با کل فرآیند تامین مالی استارتاپ آشنا شدید وقت آن شده است که به بررسی جزییات و نیازهای هر مرحله به طور جداگانه بپردازیم.
سرمایه بذری
همانطور که اشاره شد سرمایه بذری اولین مرحله از تامین اعتبار یک کسب و کار تازه تاسیس به حساب می آید. در اغلب موارد از سرمایه گذاران فرشته، دوستان، اعضای خانواده و بنیانگذاران اصلی این سرمایه تامین می شود. امکان سرمایه گذاری مجدد در مراحل بعدی برای اشخاصی که در این مرحله از تامین مالی استارتاپ به سرمایه گذاری بذری علاقه مند شوند هم وجود خواهد داشت.
جذب سرمایه بذری یک موفقیت بزرگ برای یک کسب و کار نوپا به شمار می آید. در این مرحله استارتاپ یک ایده است، درآمد کمی دارد یا ممکن است درآمد نداشته باشد. این مرحله به طور کلی زمانی است که یک محصول یا ایده در حال ساخت و توسعه است.
طی دو سال گذشته سرمایه گذاری بذری به شدت افزایش پیدا کرده است. با توجه به آمارها سرمایه بذری که پیش از این از طرف خانواده و دوستان به صورت مبالغ اندک تامین میشد به یک سرمایه چند میلیون دلاری تبدیل شده است.
به طور کلی پس از جذب سرمایه بذری سه اتفاق ممکن است برای بنیان گذاران رخ دهد. اولین و رایج ترین اتفاقی که رخ می دهد این است که بنیان گذاران این موضوع را درک می کنند که زمان مناسبی برای مقیاس پذیری نیست و ممکن است استارتاپ آن ها از بین رود.
دومین اتفاق، پی بردن به این مساله است که سرمایه بذری تمام آن چیزی بوده است که کسب و کار او برای راه اندازی به آن نیاز داشته است و می تواند پس از این منابع مالی مورد نیاز برای رشد کسب و کار خود را از طریق درآمد حاصل از مشتری و اوراق بدهی تامین کند. در نهایت سومین اتفاق آماده شدن برای طی کردن مراحل تامین مالی یکی پس از دیگری است که در ادامه با همدیگر آنها را مرور خواهیم کرد.
سری A تامین مالی استارتاپ
پس از جذب سرمایه بذری وقت آن فرا می رسد که یک کسب و کار نوپا از سرمایه ی مراحل بعدی تامین مالی استارتاپ بهره ببرد. برای بسیاری از استارتاپ ها سرمایه سری A بسیار ترسناک است زیرا به همان میزان که می تواند به رشد و توسعه کسب و کار آن ها کمک کند می تواند باعث سقوط استارتاپ هم شود.
وقتی یک کسب و کار تاسیس می شود در مرحله ی صفر (سرمایه ی بذری) سهام آن به طور معمول به بنیان گذاران شرکت، نزدیکان آن ها و سرمایه گذاران فرشته فروخته می شود. پس از آن در مرحله ی بعد یعنی سری A سهام ممتاز از طرف استارتاپ ارائه می شود.
جذب سرمایه ی سری A می تواند دشوار باشد زیرا به ارزیابی نیاز دارد. به منظور تخصیص اعتبارات، در این مرحله شرکت باید ارزش گذاری و قیمت گذاری شود. بدون شک ارزش شرکت در این مرحله نسبت به مرحله ی سرمایه گذاری بذری افزایش پیدا کرده است. با این حال به خاطر داشته باشید که ریسک و خطر سرمایه گذاری بذری به مراتب بالاتر از سرمایه گذاری در سری A است.
آمارها نشان می دهند که متوسط ارزش گذاری استارتاپ ها که به این مرحله رسیده اند ۲۲ میلیون دلار و متوسط سرمایه سری A سیزده میلیون دلار است. شما می توانید برای ارزش گذاری استارتاپ خود از ابزارهای آنلاین استفاده کنید اما به خاطر داشته باشید که شما باید بتوانید ارزیابی خود را توجیه کنید.
سری A تامین مالی استارتاپ این امکان را برای سرمایه گذاران فراهم می کند که در مراحل ابتدایی در کنار کسب و کاری که به آن ایمان دارند قرار گیرند. شکل گیری این رابطه برای کسب و کار و همچنین سهامداران بسیار مفید است.
چگونگی جذب سرمایه ی سری A
پارامترهای مختلفی از جمله مدیریت کسب و کار، اندازه، سابقه، ریسک و پتانسیل رشد بر ارزیابی یک استارتاپ تاثیر می گذارند. برای ارزیابی دقیق و حرفه ای کسب و کار خود می توانید از تحلیل گران و متخصصان موجود در این زمینه استفاده کنید. یک کسب و کار در سری A به طور معمول سابقه ی قابل دفاعی ندارد و در بیشتر موارد سرمایه گذاری در این سری دارای سطح بالایی از ریسک است.
به منظور تامین مالی استارتاپ در این مرحله سرمایه گذاران به طور معمول می توانند از ۱۰ تا ۳۰ درصد از کسب و کار را خریداری کنند. از سرمایه گذاری های سری A به طور عموم برای رشد و توسعه کسب و کار استفاده می شود. در حقیقت این سرمایه برای آماده سازی برای ورود به بازار به کار گرفته می شود.
اگر شما یک کارآفرین باسابقه هستید که از یک تیم قدرتمند و بااستعداد برخوردار است و امتحان خود را پس داده اید نسبت به یک کارآفرین تازه کار شانس بیشتری خواهید داشت. در حقیقت گذشته ی موفقیت آمیز شما بهترین شاخص برای تضمین نتایج آینده ی شما به شمار می آید.
درآمد شما در سری A اهمیت چندانی ندارد. در حقیقت سرمایه گذاران بیشتر از درآمد به نرخ رشد شرکت شما توجه می کنند. آنها از طریق مقایسه رشد هفته به هفته یا ماه به ماه کسب و کار شما میزان سرعت رشدتان را محاسبه می کنند.
برای جذب سرمایه ی سری A می توانید با سرمایه گذاران بذری خود صحبت کنید تا نظرات آن ها را درباره ی برنامه ها و استراتژی های خود به منظور حفظ یا افزایش نرخ رشد خود جویا شوید. به تخصص آنها متکی باشید تا سایر عوامل نامشهود در بازار را شناسایی کنید و خود را برای جذب سرمایه ی سری A آماده کنید.
سرمایه ی سری A چقدر دوام خواهد آورد
پس از اتمام فرآیند جذب سرمایه در این مرحله از تامین مالی استارتاپ شما به طور معمول شش تا هجده ماه برای به کارگیری سرمایه ی سری A فرصت خواهید داشت. در این مرحله ممکن است شما بخواهید وارد بازار شوید یا از آن برای رشد بیشتر و رسیدن به مرحله ی بعدی تامین مالی استفاده کنید. همانطور که اشاره شد مراحل تامین مالی استارتاپ همگی بر اساس مراحلی است که شرکت هنگام رشد و توسعه ی خود طی می کند.
به یاد داشته باشید هنگام جذب سرمایه ی سری A اهداف و مقاصدی را تعیین می کنید که به کمک این سرمایه به آنها دست پیدا کنید. شما باید به اندازه ی کافی سرمایه تامین کنید تا بتوانید در دستیابی به اهداف خود موفق عمل کنید. از این رو ممکن است بر اساس اهداف خود به سرمایه بیشتری نیاز داشته باشید که در این شرایط به سراغ مراحل بعدی تامین مالی استارتاپ خود می روید.
سری B دومین مرحله از فرآیند تامین مالی استارتاپ
یک کسب و کار به طور معمول پس از شروع فعالیت و اثبات مدل تجاری خود سرمایه ی سری B را به دست می آورد. سرمایه گذاری سری B به طور کلی ریسک کمتری نسبت به سرمایه گذاری سری A دارد و در نتیجه سرمایه گذاران علاقه مند بیشتری وجود خواهند داشت. در حقیقت کسب و کاری که به این مرحله رسیده است به مراتب نسبت به کسب و کاری که نتوانسته از مراحل ابتدایی تامین مالی استارتاپ بالاتر بیاید موفق تر عمل کرده است.
همانند سرمایه ی سری A سرمایه گذاری در این مرحله از تامین مالی استارتاپ با ارزیابی کسب و کار آغاز می شود. در این مرحله شرکت سهام خود را ارزش گذاری می کند و سرمایه گذاران می توانند نسبت به این قیمت گذاری پیشنهادهای خود را ارائه دهند.
سرمایه گذاری سری B به طور معمول بین ۷ تا ۱۰ میلیون دلار است. قسمت عمده ی سرمایه گذاری توسط سرمایه بذری و سرمایه ی سری A جبران شده است. سرمایه ی سری B برای رشد بیشتر کسب و کار و توسعه ی آن استفاده می شود. بیشتر استارتاپ ها در این مرحله بین ۳۰ تا ۶۰ میلیون دلار ارزش دارند زیرا آنها به خوبی خود را به بازار ثابت کرده اند.
چگونگی جذب سرمایه ی سری B
گاهی اوقات سرمایه ی سری B ازهمان سرمایه گذارانی تامین می شود که سرمایه ی سری A را در اختیار استارتاپ گذاشته اند. با این حال این امکان وجود دارد که در این مرحله سرمایه گذاران جدید یا سازمان های متخصص در امور سرمایه گذاری، سرمایه این مرحله از تامین مالی استارتاپ را در اختیار صاحبان کسب و کار بگذارند. در این مرحله سرمایه گذاران به طور معمول هزینه ی کمتری نسبت به سرمایه گذاران در دو مرحله ی قبلی تامین مالی استارتاپ متحمل می شوند.
ارزیابی سرمایه گذاری سری B بر اساس عملکرد فعلی شرکت و پتانسیل آن برای رشد در آینده صورت می گیرد. اغلب سرمایه گذاران از تحلیلگران و متخصصان در زمینه ی ارزیابی برای تعیین ارزش کسب و کاری که به دنبال تامین سرمایه ی سری B است استفاده می کنند. با این حال نگران نباشید زیرا شما در این مرحله از قدرت بسیار زیادی در مذاکره بهره مند خواهید بود زیرا شما خود را به بازار ثابت کرده اید.
به محض جذب سرمایه، شما باید از آن برای ثبات بیشتر، بهبود عملکرد و رشد خود استفاده کنید. در این مرحله استارتاپ باید از موقعیت خوبی برخوردار باشد. اگر شرکت نوپا پس از توسعه به منابع مالی بیشتری برای رشد و گسترش نیاز داشته باشد ممکن است لازم باشد تا دور بعدی تامین مالی استارتاپ را آغاز کند.
سری C تامین مالی استارتاپ
سری C تامین مالی استارتاپ برای کسب و کارهایی در نظر گرفته شده است که خود را پیش از این مرحله به عنوان یک مدل تجاری ثابت کرده اند اما برای توسعه به سرمایه ی بیشتری نیاز دارند. همانند سری B در این مرحله سرمایه گذاران اغلب اشخاصی هستند که پیش از این در این استارتاپ سرمایه گذاری کرده اند. در حقیقت در این مرحله صاحبان کسب و کارها برای تامین سرمایه با سرمایه گذاران فرشته و سرمایه گذاران سری A و سری B خود برای تهیه سرمایه ی سری C ارتباط برقرار می کنند.
اگر کسب و کاری بتواند به این مرحله از تامین مالی استارتاپ برسد به این معنا است که در حال حاضر موفق است. در حقیقت کسب و کار در این مرحله برخلاف مراحل قبل تاسیس شده و رشد خوبی را تجربه کرده است.
از آنجایی که این کسب و کار از قبل تاسیس شده و تنها برای توسعه بیشتر به سرمایه نیاز دارد سرمایه گذاری در این مرحله خطر کمتری نسبت به تمام مراحل قبلی دارد. سرمایه گذاران در این مرحله دیگر با یک استارتاپ طرف نیستند بلکه با یک کسب و کار تاسیس شده با یک مدل تجاری اثبات شده روبرو هستند که به دنبال عرضه ی بیشتر محصولات خود یا گسترش کسب و کار خود به سمت بازارهای جدید یا حتی خرید کسب و کارهای دیگر است.
به طور معمول سرمایه سری C بین ۳۰ تا ۱۰۰ میلیون دلار است. در این مرحله ارزیابی و ارزش گذاری یک کسب و کار به احتمال زیاد بیش از ۱۰۰ میلیون دلار است. در حقیقت کسب و کار در سطح ملی شناخته شده است و به دنبال توسعه ی بین المللی است.
جذب سرمایه ی سری C
در این مرحله ممکن است سرمایه گذاران قبلی نسبت به سرمایه گذاری در سری C از خود تمایل نشان دهند اما استارتاپ ها برای تامین باقیمانده ی سرمایه ی مورد نیاز خود به سرمایه گذاران جدید هم نیاز دارند.
در این مرحله کسب و کار شما حرفی برای گفتن دارد و درخواست های سرمایه گذاری نسبت به سایر مراحل به مراتب بیشتر خواهد بود. سرمایه گذاران در این مرحله به طور معمول سرمایه گذاران خطرپذیر، شرکت های خصوصی و بانک ها هستند.
به احتمال زیاد در این مرحله کسب و کار با قدرت پیش رفته و درصد زیادی از بازار را در اختیار دارد. از این رو در اغلب موارد سری C پایان راه تامین مالی استارتاپ به شمار می آید.
سخن آخر
در صورتی که یک کسب و کار نتواند به کمک سرمایه ی سری C سرمایه ی مورد نیاز خود را تامین کند ممکن است به سراغ مراحل بعدی تامین مالی استارتاپ خود رود. با این حال استفاده از سرمایه ی این مراحل به طور معمول عواقبی را برای کسب و کار به همراه دارند.
در حقیقت کسب و کار زمانی به سرمایه سری D وF و در نهایت G نیاز پیدا می کند که نتوانسته است اهداف خود را با سرمایه ی سری C برآورده کند که این مساله به این معنی است که کسب و کار در حال حاضر از ارزش کمتری برخوردار است. کاهش ارزش هنگام ارزیابی یک امتیاز منفی برای آن کسب و کار به شمار می آید.
با این حال در برخی از موارد زنده ماندن یک استارتاپ به سرمایه ی سری D یا مراحل بعدی بستگی دارد. اگر چه تزریق سرمایه ی جدید به معنی فراهم شدن فرصت های جدید است اما رجوع کردن به سرمایه ی این مراحل باعث کاهش ارزش کسب و کار و متزلزل شدن ایمان سرمایه گذاران آتی خواهد شد. توصیه می شود با برنامه ریزی منسجم پیش روید تا بتوانید به کمک سری C به تمام اهداف خود دست پیدا کنید و به مراحل بعدی هیچ نیازی نداشته باشید.
شما در تمام مراحل مطرح شده می توانید برای طی کردن فرآیند تامین سرمایه ی مورد نیاز خود با کارشناسان ما در تیم مایا ارتباط برقرار کنید. علاوه بر این شما می توانید به صورت آنلاین سوالات و مشکلات خود را با کارشناسان ما در میان بگذارید تا در کمترین زمان ممکن به پاسخ آنها دست پیدا کنید.
