سرمایه‌بذری اولین مرحله ی رسمی تامین اعتبار به شمار می‌آید. این سرمایه به طور معمول نشان دهنده‌ی اولین سرمایه‌ای است که یک کسب‌و‌کار برای شروع کار خود جمع آوری می‌کند.
برای درک سرمایه‌بذری کاشت یک درخت را تصور کنید. در این شرایط می‌توان سرمایه‌ی اولیه را به عنوان بذر در نظر گرفت که با درآمد کافی و همچنین پشتکار و فداکاری سرمایه‌گذاران در نهایت به یک درخت تبدیل می شود. سرمایه‌بذری به یک کسب‌و‌کار کمک می‌کند تا بتواند برای اولین گام‌های خود مانند تحقیق در بازار و توسعه محصول منابع کافی را در اختیار داشته باشد.
در این یادداشت با سرمایه بذری، اهداف و همچنین چگونگی جذب آن آشنا خواهید شد. آشنایی شما با چگونگی تامین اعتبار اولیه می تواند به شما کمک کند که استارتاپ نوپای خود را روی ریل رشد قرار دهید. در ادامه با مایا همراه باشید.
سرمایه‌بذری چیست
سرمایه‌بذری که به آن سرمایه مرحله ی کشت ایده هم گفته می‌شود به طور کلی اولین سرمایه‌ای است که یک استارتاپ در ابتدای مسیر در اختیار دارد. سرمایه‌بذری برای دستیابی به اهداف و بخشیدن حیات به یک ایده استارتاپی و کسب‌و‌کار نوپا ضروری است.
سرمایه بذری اولین مرحله تامین اعتبار یک استارتاپ به شمار می‌آید. در اغلب موارد سرمایه بذری از طرف سرمایه‌گذار فرشته، (Angel investor)، دوستان، اعضای خانواده و بنیان‌گذاران اصلی شرکت تامین می شود. البته ممکن است یک استارتاپ در مراحل اولیه به دنبال تامین سرمایه از طریق وام‌های بانکی باشد. با این حال در بیشتر موارد سرمایه‌گذاری بذری به کمک سرمایه‌گذار فرشته به بانک ترجیح داده می‌شود.
ریسک سرمایه‌گذاری بذری به نسبت سایر سرمایه‌گذاری ها بیشتر است زیرا از سرمایه بذری برای راه‌اندازی استارتاپ استفاده می‌شود. در حقیقت استارتاپ هنوز خود را به بازار ثابت نکرده است. با این حال بسیاری از سرمایه‌گذارهای فرشته به طور خاص وقت خود را صرف شکار فرصت‌های تامین سرمایه‌ی اولیه می‌کنند زیرا این امکان برای آنها به وجود می‌آید که بخشی از سهام شرکت را هنگامی که ارزش آن در پایین‌ترین حد خود قرار دارد خریداری کنند.
هدف از تامین سرمایه‌بذری
با سرمایه‌گذاری بذری به دنبال تغییر و تحول بزرگی نیستیم. در حقیقت هدف از تامین سرمایه بذری این است که سرمایه‌ی کافی در اختیار تیم موسس گذاشته شود تا ایده ی خود را دنبال، تا ارزش آن را ثابت کند.
سرمایه‌گذاران ممکن است پیش نیازهای متفاوتی برای تامین سرمایه بذری در نظر داشته باشند اما به طور کلی می‌توان گفت تمام آنها به دنبال ارزیابی «تناسب محصول-بازار» هستند. شاید این سوال مطرح شود که منظور از تناسب محصول-بازار چیست. مارک اندریسن، سرمایه‌گذار و کارآفرین آمریکایی به خوبی این مفهوم را در یک جمله بیان کرده است:
تناسب محصول-بازار به معنای حضور در بازار خوب با محصولی است که بتواند آن بازار را راضی کند. (نقل قول)
اهمیت سرمایه بذری
سرمایه‌بذری ثابت کرده است که برای قرار گرفتن استارتاپ در مسیر رشد بسیار مفید است. در زیر به چند مزیت آن اشاره شده است.
· سرمایه‌بذری ریسک‌های شروع فعالیت را برای موسس کاهش می‌دهد.
· این سرمایه کمبودهای مالی را جبران می‌کند.
· این سرمایه به عنوان منبع سرمایه‌ی در گردش عمل می‌کند.
· به کمک شرکای استراتژیک روابط تجاری را گسترش می‌دهد.
· این سرمایه فرآیند رشد و رسیدن به مراحل بعدی را تسریع می‌بخشد.
انواع روش‌های تامین سرمایه‌بذری
۱. خانواده و دوستان
یکی از رایج‌ترین منابع سرمایه‌گذاری بذری تامین سرمایه‌بذری از طریق خانواده و دوستان به شمار می آید. لازم به ذکر است که از آنجایی که شما سرمایه‌ی آنها را در یک کلاس دارایی بسیار پرخطر سرمایه‌گذاری می‌کنید باید به آنها درباره‌ی این موضوع اطلاع دهید. در حقیقت برای حفظ آنها و بهره بردن از حمایتشان باید نسبت به همه چیز آگاه باشند.
۲. تامین مالی جمعی (Crowdfunding)
در سال‌های اخیر پلتفرم‌های تامین مالی جمعی به میزبان محبوبی برای تامین سرمایه بذری تبدیل شده اند. به طور کلی در تامین مالی جمعی این امکان وجود دارد که هر کسی می‌تواند از ایده، مفهوم یا محصول شما از این طریق پشتیبانی کند.
۳. تامین سرمایه بذری شرکتی
تامین سرمایه‌بذری شرکتی منبع بسیار خوبی برای تامین سرمایه بذری است زیرا استارتاپ‌های نوپا توسط سرمایه‌گذاران بزرگ شرکت‌ها بیشتر دیده می‌شوند. شرکت‌های بزرگی مانند گوگل، اینتل و اپل به طور منظم با سرمایه‌گذاری بذری از شرکت‌های نوپا پشتیبانی می کنند. چنین سرمایه‌گذاری هایی می‌توانند برای ساخت برند شرکت‌های نوپا مفید باشند.
۴. سرمایه‌گذار فرشته
سرمایه‌گذار فرشته به سرمایه‌گذاری گفته می‌شود که به ازای مالکیت سهام یا بدهی قابل تبدیل در یک استارتاپ تازه وارد سرمایه‌گذاری می‌کند.
۵. مرکز رشد (انکوباتور)
مرکز رشد یا همان انکوباتور به سرمایه‌گذاری گفته می‌شود که همراه با تامین سرمایه‌بذری روی آموزش کسب‌و‌کارهای جدید تمرکز می‌کند. اغلب مراکز رشد فضای اداری را هم برای کسب‌و‌کارهای نوپا فراهم می‌کنند. به طور کلی مراکز رشد از استارتاپ‌ها تقاضای سهام نمی کنند.
۶. شتابدهنده
شتابدهنده به سرمایه‌گذاری گفته می‌شود که بیشتر به جای حمایت از استارتاپ‌ها در مراحل اولیه از آنها در مراحل اسکیل آپ حمایت می کنند. علاوه بر این شتابدهنده آموزش، منتورینگ و همچنین فرصت‌های پیوستن به شبکه را برای استارتاپ ها فراهم می‌کند. شتابدهنده ها برخلاف اغلب مراکز رشد به ازای تخصیص سهام به ارائه ی خدمات می‌پردازند.
۷. صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر
سرمایه‌گذاران خطرپذیر سرمایه‌گذاران گران و سطح بالایی هستند که پس از بررسی پارامترهای مختلف از جمله شرایط بازار، چشم انداز بنیان‌گذار و پتانسیل رشد در یک کسب‌و‌کار جدید سرمایه‌گذاری می‌کنند.
تفاوت سرمایه بذری و تامین سرمایه‌ی سری A
سرمایه‌بذری اولین سرمایه‌ای است که به دست استارتاپ می‌رسد و سری A دور بعدی سرمایه در چرخه‌ی تامین سرمایه‌ی یک کسب‌و‌کار نوپا به شمار می‌آید.
هنگامی که یک شرکت تاسیس می‌شود سهام آن به طور معمول به بنیان‌گذاران شرکت، اطرافیان آنها و فرشته‌های سرمایه‌گذار فروخته می‌شود. پس از این نوبت به سهام ممتاز می‌رسد که در مرحله‌ی تامین سرمایه‌ی سری A به سرمایه‌گذاران فروخته می‌شود. سری A این امکان را فراهم میپ‌کند که سرمایه‌گذاران با کسب‌و‌کاری که به آن ایمان دارند در همان مراحل اولیه ارتباط برقرار کنند. بدون شک شکل‌گیری این رابطه برای کسب و کار و سهام‌داران آینده‌ی آن سودمند است.
با توجه به ضریب کم موفقیت استارتاپ‌ها تنها چند کسب‌و‌کار از مرحله‌ی تامین سرمایه بذری عبور می‌کنند. رسیدن کسب‌و‌کار به سری A به این معنی است که به احتمال زیاد این کسب و کار دارای یک محصول است که با نیاز بازار تطابق دارد و همچنین این پتانسیل را دارد که درآمد خود را به ۱ میلیون دلار یا بیشتر برساند.
با این حال به خاطر داشته باشید که اگر چه در مرحله‌ی سرمایه‌گذاری بذری شما نشان می‌دهید محصول، خدمات یا تیم‌تان می‌تواند یک بازار را تصرف کند اما در سری A سرمایه‌گذاران برای قانع شدن به چیزی بیشتر از یک ایده نیاز دارند.
زمان مناسب برای تامین سرمایه‌بذری
زمان‌بندی برای تامین سرمایه بذری می‌تواند بسیار دشوار باشد. در وهله اول زمانی باید به سرمایه‌گذاران بذری مراجعه کنید که محصول، تیم و بازار خود را به اندازه‌ای قدرتمند بدانید که برای ساخت یک شرکت مستحق حمایت است.
در وهله اول زمانی باید به سرمایه‌گذاران بذری مراجعه کنید که تیم و محصول شما به اندازه‌ای قدرتمند باشد که برای ایجاد شرکت مستحق حمایت از طرف سرمایه‌گذار باشد. این بدان معنی است که شما در مرحله‌ای قرار دارید که به کمک سرمایه بذری می‌توانید در مسیر رشد و رسیدن به سود قابل توجه قرار بگیرید.
در حقیقت بنیان‌گذاران زمانی باید به سراغ جمع آوری سرمایه بذری بروند که به درک درستی از فرصت‌های بازار و مشتری هدف خود رسیده باشند. درک درست از پاسخ سوال‌های فرصت بازار چیست و مشتری کیست باید به شکلی باشد که پس از تحویل محصول متناسب با نیاز آنها با سرعت قابل توجه‌ای پذیرفته شود.
برای سرمایه‌گذاری بذری شما باید بتوانید سرمایه‌گذاران را تحت تاثیر قرار دهید. از این رو قبل از هر چیزی وقت زیادی را به محصول خود و مشتریان هدفتان اختصاص دهید. اگر شما اعتقاد دارید که کسب‌و‌کارتان تمام آنچه را که برای قانع کردن سرمایه‌گذار لازم است دارد، زمان آن فرا رسیده است که فرآیند تامین سرمایه بذری را شروع کنید.
چگونگی تامین سرمایه بذری
برای کسب موفقیت در زمینه‌ی تامین سرمایه بذری به یک سیستم و فرآیند برای تامین سرمایه نیاز دارید. در واقع همانطور که رویکردی سیستماتیک به کانال فروش و بازاریابی خود دارید باید برای تامین سرمایه بذری هم به همان شکل رفتار کنید. از این رو این فرآیند را می توانیم مانند یک قیف فروش و بازاریابی سنتی در نظر بگیریم. قیف فروش و بازاریابی در ساده ترین شکل خود به ۳ مرحله تقسیم می‌شود:
· جذب و افزودن واجدان شرایط به بالای قیف
· پرورش و انتقال لیدها از طریق قیف با هدف تبدیل کردن آنها به مشتری
· خدمت به مشتریان و ایجاد یک تجربه عالی تا تبدیل آنها به مدافع و مروج برند
شما می‌توانید همین ایده را به یک قیف تامین سرمایه بذری تبدیل کنید که در ادامه چگونگی تبدیل این مراحل را با یکدیگر مرور می‌کنیم.
پر کردن بالای قیف تامین سرمایه‌بذری با سرمایه‌گذاران واجد شرایط
در این مرحله به طور معمول سرمایه‌گذاران از طریق تماس سرد یا گرم جذب می‌شوند. قبل از هر چیزی پرسونای سرمایه‌گذار ایده آل و مناسب را مشخص کنید.
آموزش و انتقال سرمایه‌گذاران از طریق قیف تامین سرمایه بذری
اگرچه شما به طور مداوم در حال جذب سرمایه نیستید اما نباید از سطح بالای قیف تامین سرمایه بذری خود غافل شوید. در حقیقت در ۳۶۵ روز سال شما باید برای سرمایه‌گذاران خود، نامی آشنا باشید تا برای جذب سرمایه در مراحل بعدی باشید. برای مثال شما می‌توانید یک نسخه‌ی ساده از سه ماه عملکرد خود را برای سرمایه‌گذار ارسال کنید.
ایجاد روابط و برقراری ارتباط با سرمایه‌گذاران فعلی خود
موفقیت مشتری رمز برقراری یک رابطه‌ی قوی با مشتری به محض رسیدن به انتهای قیف است. درباره ی قیف تامین سرمایه بذری موفقیت مشتری جای خود را به موفقیت سرمایه‌گذار می دهد. یک بنیان‌گذار برای تامین سرمایه‌ی خود ابتدا به سراغ سرمایه‌گذاران فعلی خود می رود. علاوه بر این سرمایه‌گذاران جدید قبل از هر چیزی به سراغ سرمایه‌گذاران فعلی شما می‌روند تا پاسخ سوال‌های خود را بیابند. به خاطر داشته باشید که در انتهای قیف سرمایه‌گذار فعلی شما باید مروج و مدافع اصلی شما باشد.
همانطور که مشاهده کردید همانند فرآیند فروش استاندارد سرمایه‌گذاران (لیدها) ابتدا به بالای قیف وارد می‌شوند. پس از آن شما می‌توانید آنها را با عبور از قیف به انتهای فرآیند برسانید.
برای شروع شما باید بدانید که چه سرمایه‌گذاری برای کسب‌و‌کار شما مناسب است و چگونه می‌توانید توجه آنها را جلب کنید و برای آنها سودمند باشید.
میزان سرمایه‌بذری مورد نیاز
پاسخ این سوال به بنیان‌گذار بستگی دارد. با این حال به عنوان یک قانون کلی می‌توان گفت که بنیان‌گذار یا بنیان‌گذاران سرمایه بذری را باید به حدی افزایش دهند که بتوانند به سوددهی برسند یا به میزانی سرمایه جذب کنند تا به نقطه ی عطف بعدی تامین سرمایه خود برسند. به طور کلی رسیدن شما به نقطه ی بعدی تامین سرمایه باید بیشتر از ۱۲ تا ۱۸ ماه طول نکشد.
برای مدل‌سازی این مساله باید به درک کاملی از عملکرد کسب‌و‌کار خود و چگونگی رسیدن به نقطه عطف بعدی برسید. در حقیقت شما باید به این موضوع پی ببرید که هزینه برای جذب مشتری جدید، حفظ مشتری فعلی، هزینه‌ی یک مهندس و فروشنده چقدر خواهد بود. برای شروع می‌توانید از ابزارهای آنلاین مدل‌سازی استفاده کنید.
چگونگی انتخاب سرمایه‌گذار
به محض مشخص کردن خصوصیات و مشخصات سرمایه‌گذار ایده‌آل خود باید شروع به تحقیق، یافتن و تماس با آنها کنید. برای یافتن سرمایه‌گذاران مناسب پیشنهاد می‌کنیم که در پایگاه‌ها و شبکه‌های مختلف جست‌وجو کنید تا مناسب‌ترین گزینه را بیابید.
هنگام بررسی و یافتن سرمایه‌گذاران برای اجرای ایده ی خود تمام اطلاعات مربوط به هر کدام از سرمایه‌گذاران را نگه دارید زیرا همانند مدیریت ارتباط با مشتری در فرآیند تامین سرمایه بذری همانطور که اشاره شد شما باید ارتباط خود را با سرمایه‌گذاران حفظ کنید و پاسخ به نیازها و خواسته‌های آنها را به بهترین شکل مدیریت کنید. شما می‌توانید مشخصات آنها را در یک گوگل شیت وارد کنید.
توصیه می‌کنیم که لیست سرمایه‌گذاران واجد شرایط خود را به ۳ بخش الف، ب و ج تقسیم کنید و نزدیکترین سرمایه‌گذاران به خود را در بخش الف قرار دهید و به ترتیب سایر سرمایه‌گذاران را بر اساس سازگاری ویژگی های آنها با خواسته‌ها و معیارهای خود در بخش ب و ج قرار دهید.
سخن آخر
هزینه‌های اولیه کسب‌و‌کارهای نوپا، از بودجه لازم برای استخدام پرسنل گرفته تا رهن و اجاره ی دفتر کار، می‌توانند کسب‌و‌کار را با مشکلات جدی مواجه کنند. از این رو بدون تزریق سرمایه خارجی به احتمال زیاد دوام نخواهید آورد. منابع مختلفی وجود دارند که می‌توانند به شما کمک کنند تا بذر خود را به درخت تبدیل کنید. بدیهی است که در انتهای فرآیند تامین سرمایه بذری هر چه سرمایه‌ی بیشتری جذب کنید عملکرد استارتاپ شما بهتر خواهد بود.
ما در مایا تمام تلاش خود را می‌کنیم تا بهترین منابع را برای کسب موفقیت بنیان‌گذاران به کار گیریم. از این رو شما می‌توانید برای پیاده‌سازی ایده استارتاپی خود با کارشناسان ما در مایا ارتباط برقرار کنید.
